โสภนวรรควรรณนาที่ 2
อรรถกถาปริสาสูตร
พึงทราบวินิจฉัยในปริสาสูตรที่ 1 แห่งวรรคที่ 2 ดังต่อไปนี้ :-
ชื่อว่า ปริสทูสนะ เพราะประทุษร้ายบริษัท. ชื่อว่า ปริสโสภนะ
เพราะยังบริษัทให้งาม.
จบอรรถกถาปริสาสูตรที่ 1
2. ทิฏฐิสูตร
ว่าด้วยบุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม 4 ประการ
[202] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม 4 ประการ
เหมือนถูกนำมาโยนลงในนรก ธรรม 4 ประการเป็นไฉน คือ กายทุจริต 1
วจีทุจริต 1 มโนทุจริต 1 มิจฉาทิฏฐิ 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคล
ผู้ประกอบด้วยธรรม 4 ประการนี้แล เหมือนถูกนำมาโยนลงในนรก.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม 4 ประการ เหมือน
ถูกเชิญมาประดิษฐานไว้ในสวรรค์ ธรรม 4 ประการเป็นไฉน คือ กายสุจริต 1
วจีสุจริต 1 มโนสุจริต 1 สัมมาทิฏฐิ 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคล
ผู้ประกอบด้วยธรรม 4 ประการนี้แล เหมือนถูกเชิญมาประดิษฐานไว้ใน
สวรรค์.
จบทิฏฐิสูตรที่ 2
อรรถกถาทิฏฐิสูตร
พึงทราบวินิจฉัยในทิฏฐิสูตรที่ 2 ดังต่อไปนี้ :-
มิจฉาทิฏฐิ แม้นับเนื่องอยู่ในมโนทุจริต ท่านกล่าวไว้ต่างหากก็เพราะ
มีโทษมาก ส่วนสัมมาทิฏฐิท่านกล่าวด้วยเป็นปฏิปักษ์ต่อมิจฉาทิฏฐินั้น.
จบอรรถกถาทิฏฐิสูตรที่ 2
3. อกตัญญตาสูตร
ว่าด้วยบุคคลประกอบด้วยธรรม 4 ประการ
[213] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม 4 ประการ
เหมือนถูกนำมาโยนลงในนรก ธรรม 4 ประการเป็นไฉน คือ กายทุจริต 1
วจีทุจริต 1 มโนทุจริต 1 ความเป็นคนอกตัญญูอกตเวที 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม 4 ประการนี้แล เหมือนถูกนำมาโยนลงในนรก.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม 4 ประการ เหมือน
ถูกเชิญมาประดิษฐานไว้ในสวรรค์ ธรรม 4 ประการเป็นไฉน คือ กายสุจริต 1
วจีสุจริต 1 มโนสุจริต 1 ความเป็นคนกตัญญูกตเวที 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม 4 ประการนี้แล เหมือนถูกเชิญมาประดิษฐาน
ไว้ในสวรรค์.
จบอกตัญญุตาสูตรที่ 3